انواع فرآوری سنگ
برخی از رایجترین انواع فرآوری سنگ شامل سنگ تراشی و کنده کاری، اره کردن، تراشکاری، ریختهگری، پرداخت و حکاکی است.
فرآوری سنگ خشک چیست؟
فرآوری سنگ خشک روشی برای کار با سنگ است که با استفاده از چکش و سایر ابزارها برای شکل دادن، برش یا تراشیدن آنها بدون استفاده از آب یا مواد ساینده متکی است.
فرآوری سنگ مرطوب چیست؟
فرآوری سنگ مرطوب تکنیکی است که در آن بر روی سنگها با استفاده از آسیاب مرطوب یا پولیش با چرخهای سنگ زنی یا دیسکهای دایرهای کار میشود، این تکنیک اجازه میدهد که سطح صافتر و صیقلیتری نسبت به فرآوری خشک داشته باشید.
انواع فراوری سنگ
فرآوری های مختلفی برای پرداخت سنگ وجود دارند که روش های پیاده سازی متفاوتی نیز دارند، در ادامه مواردی از آنها ذکر شده است.
- فلیم یا آتشی (Flame or Thermaling)
- تیشهای کردن (Bush-Hammered)
- تیشهای + چرمی (Bush-Hammered – Brushed)
- پولیش یا صیقل (Polished)
- هوند (Honed)
- چرمی یا براش (Brushed)
- سندبلاست (Sandblasted)
- سندبلاست + چرمی (Sandblasted – Brushed)
- اسید شور (Acid-Wash)
- اسپلیت (Split)
- شیاری – بروکن کات (Groove – Broken Cut)
- تامبل (Tumbled)
- چیزل – لبپر (Chisel Edge)
فراوری سنگ ساختمانی
فرآوریهای سنگ مجموعهای از روشهایی است که برای حذف مواد معدنی از سنگهای معدنی استخراج شده از زمین استفاده میشود، این فرآیند شامل شکستن تکههای بزرگ به قطعات کوچکتر به نام بلوک و سپس تقسیم یا آسیاب کردن آنها تا زمانی است که به اندازه کافی کوچک شوند تا بتوان از آنها استفاده کرد، سپس سنگها را میتوان به انواع شکلها و اندازهها بسته به هدف مورد نظر تراشید. این تراشها میتوانند شامل تراش سنگهای تزیینی گرانبها در ساخت جواهرات، تندیسها یا مجسمهها با تمامی جزییات باشند.
فرآوری سنگ یکی از عملیات اساسی در آماده سازی سنگ است، سنگهای ساختمانی از دستههای مختلفی تشکیلشدهاند که هرکدام برای قسمتی از ساختمان مناسب هستند. در معماری ساختمان این نکته وجود دارد که هر سنگ با توجه به رنگ، جنس و کاربردی که دارد در فضای مخصوص به خود بهکاربرده میشود. جهت استفاده از سنگها در فضای مختلف ساختمان لازم است بر روی سطح آنها پرداختهایی متناسب با فضایی که قرار است در آنجا استفاده شود، انجام گیرد.
قابل ذکر است که در حین فرآوری سنگهای ساختمانی بسته به مورد استفاده آنها، می توان از رزینهای همرنگ، سیمان و…. نیز استفاده کرد. برای مثال یکی از ویژگیهای سنگهای تراورتن وجود خلل و فرج در آنها میباشد. بعضی از افراد ترجیح میدهند تا این سنگ را به صورت طبیعی و با همان حالت خلل و فرج استفاده کنند اما افرادی هم هستند که مایلند این خلل و فرج پوشیده شود و سطح سنگ، کاملا صاف و صیقلی باشد. در این حالت برای پرکردن این خلل و فرجها، از رزین استفاده می شود.
مراحل فراوری سنگ ساختمانی
مرحلهی اول : برش سنگ ساختمانی
- برش به وسیلهی اره
- برش به وسیلهی قلهبُر
- برش به وسیلهی سیم برش
مرحله دوم : تقویت سنگ
مرحله سوم : رزین کاری سنگ
مر حله چهارم : ساب زنی در مراحل فراوری سنگ ساختمانی
مرحله پنجم : لبه زنی سنگ
* مراحل فراوری سنگ های ساختمانی در نگین سنگ به ترتیب بالا و به روش هایی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت ارائه میگردند.
فلیم یا آتشی (Flame or Thermaling)
در این روش فرآوری، سنگ حاصل شده سطحی خشن و زبر، بدون لغزش و به طور کلی رنگ آن محو شده است، در نتیجه عیوب و تغییرات آن را پنهان میکند. پروسه فلیم به خوبی روی سنگهای گرانیت قابل اجرا است.
روش فلیم یا حرارتی روشی از فرآوری سنگ است که با قرار دادن مستقیم سطح سنگ در معرض شعله با دمای بالا به دست میآید. در این روش همانطور که از نام آن مشخص است، با استفاده از شعلههای مشعل داغ و حرکت دادن آن بر روی سطح سنگ باعث میشود که رویه سنگ منبسط شده و به حالت پوسته پوسته در آید و سطح سنگ زبر و خشن میشود.
تیشهای کردن (Bush-Hammered)
در این روش با استفاده از یک دستگاه و یا به صورتی دستی ضرباتی را به سنگ وارد میکنند که این امر باعث ایجاد حفرههایی روی سنگ میشود و سنگ را به حالت شیاردار در میآورد. امروزه این کار برای ایجاد سطح ناصاف روی سنگ بسیار رایج میباشد و میتواند روی گرانیت، تراورتن و مرمریت و چینی انجام شود.
تیشهای + چرمی (Bush-Hammered + Brushed)
در این روش دقیقا همانند روش قبل ضرباتی را به سنگ وارد میکنند که این امر باعث ایجاد حفرههایی روی سنگ میشود و سنگ را به حالت شیاردار در میآورد با این تفاوت که پس از تیشه ای شدن، سنگ را چرمی میکنند که این امر باعث میشود سطح سنگ از حالت خشن و زِبر بودن خارج شده ولی حفره ها و شیار ها حفظ شوند.
صیقلی یا پولیش (Polished)
یکی از متداولترین فرآوریهای که بر روی سنگ صورت میگیرد پولیش است. این روشی است که در آن سنگهایی که سطح ناصاف و خشنی دارند با استفاده از ماشینآلات، تبدیل به سنگهای بسیار صیقلی و جذاب میشوند. در این روش پس از اینکه سنگ بریده میشود وارد دستگاههای ساب مختلفی میشود. دستگاه ساب باعث میشود که سنگ صیقلی و زیباتر به نظر برسد.
هوند (Honed)
سطح سنگ در این روش عملا ساب اولیه خورده و دارای ساب نهایی نمیباشد و به طور کامل پولیش نمیخورد. همچنین این سطوح مات بوده و براق نیستند. در نواحی که رفت و آمد زیادی وجود دارد، کفپوشها اغلب تراشیده میشوند و اصولا از این نوع فرآوری استفاده میکنند تا عملا از لیزخوردن افراد جلوگیری شود.
چرمی کردن (Brushed)
براش یا چرمی کردن، در این روش بجای استفاده از لقمههای معمولی مخصوص سایش سطح صیقل در دستگاههای ساب، از لقمههای مخصوص ساب چرمی استفاده میشود، که روی نقاط ضعیف سنگ تاثیر بیشتری میگذارد و بنابراین آن قسمتها ساب بیشتری میخورند و باعث ایجاد پستی بلندیهایی در سنگ می شود.
سندبلاست (Sandblasted)
سند بلاست ترکیبی از دو واژه ماسه و پرتاب کردن است، در این روش با پمپاژ سایندههایی (مانند ماسه) با فشار زیاد بر روی سطوح مختلف سطحی روشن به وجود میآید و همچنین سوراخها و یا حفرههایی بر روی سنگ ایجاد میکند که میتواند باعث افزایش اصطکاک و از بین رفتن لغزندگی روی سطح سنگ شود.
سندبلاست + چرمی (Sandblasted Brushed)
در این روش نیز همانند روش قبلی و پس از سندبلاست شدن سنگ، آنرا چرمی میکنند که باعث میشود سطح سنگ از حالت زِبری خارج شده و رنگ اصلی و طبیعی سنگ کاملا مشخص گردد.
اسید شور (Acid-Wash)
در این روش سطح سنگ با استفاده از اسیدی قوی به مدت ۱۵ الی ۳۰ ثانیه (باتوجه به میزان سختی سنگ) پوشانده میشود، این امر باعث قدیمی به نظر رسیدن و زبر شدن سطح سنگ شده که بیشتر برای کف مورد استفاده قرار میگیرد.
اسپلیت (Split)
در این روش سنگ را با استفاده از دستگاه به دو نیمه تبدیل کرده که این عمل باعث ایجاد برامدگی ها و فرورفتگی های طبیعی بر روی سطح سنگ میگردد. این فراوری بیشتر برای پیاده رو ها و محوطه سازی مورد استفاده قرار میگیرد.
شیاری – بروکن کات (Groove – Broken Cut)
در این روش سطح سنگ برای زیبایی و جلای بیشتر بصورت شیاری تراشیده خواهد شد که این عمل در طرح ها و سایز های مختلفی پیاده سازی میشود.
تامبل (Tumbled)
این فراوری به دو صورت ماشینی و دستی قابل اجرا خواهد بود، در این فراوری گوشه ها و لبه های سنگ ساییده شده و هرچقدر سنگ مدت بیشتری در دستگاه قرار گیرد میزان سایش و گردی گوشه ها نیز بیشتر خواهد بود.
چیزل – لب پر (Chisel Edge)
در این روش همانند فراوری تامبل بر روی لبه ها و گوشه های سنگ کار شده با این تفاوت که لبه ها لب پر شده و حالتی شکسته دارند.